در ضمن، دوغ به عنوان یک نوشیدنی سنتی ایرانی، در فرهنگ ایرانی علاوه بر خود دارای اهمیت غذایی، ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی هم دارد. این نوشیدنی به عنوان یکی از نمادهای میراث غذایی ایران در استانداردهای بین‌المللی نیز شناخته شده است.
تاریخچه دوغ:
تاریخچه دوغ به مدتی بسیار طولانی به دوران باستان باز می‌گردد. اصولاً دوغ نوشیدنی‌ای است که از فرآیند تبخیر ماست به وجود می‌آید و از این رو دارای ویژگی‌هایی مانند پروبیوتیک‌ها و مواد مفید برای گوارش است.
این نوشیدنی در ایران، شرق اروپا، شرق میانه و مناطقی از آسیا از دیرباز مصرف می‌شده است. در اصل، دوغ به عنوان یک روش تبدیل شیر به یک ماده که ماندگاری بیشتری داشته و قابل مصرف برای مدت طولانی‌تری باشد، شناخته شده است.
این نوشیدنی به دلیل ویژگی‌هایش که در تنظیم گوارش و تغذیه مفید است، محبوبیت زیادی را برای خود به دست آورده است. همچنین، باورهای مردمی نیز در مورد خواص درمانی و سلامتی آن تأثیرگذار بوده و باعث شده است که دوغ به عنوان یک نوشیدنی سنتی و سالم مورد توجه بسیاری از افراد قرار گیرد.
در طول زمان، مردم به دوغ مواد اضافی مختلفی را اضافه کرده‌اند، از جمله میوه‌ها، ادویه‌جات یا سبزیجات، که باعث شده است تا انواع مختلفی از این نوشیدنی به وجود آیند. امروزه، دوغ به عنوان یک نوشیدنی محبوب در بازارهای جهانی و به عنوان یک نماد از غذاهای سنتی و میراث فرهنگی شناخته می‌شود.
البته! ترکیبات مختلفی برای انواع مختلف دوغ وجود دارند. اینجا ترکیبات معمولی‌ترین انواع دوغ را بررسی می‌کنیم:
دوغ ساده یا معمولی:
ماست: ممکن است از ماست گاوی یا شتری باشد.
آب: مقدار آب به ترجیح شخصی و ضرورت نوشیدنی اضافه می‌شود.
نمک: برای طعم‌دهی.
دوغ ماستی:
ماست: همانند دوغ ساده با امکان استفاده از ماست گاوی یا شتری.
آب: به میزان دلخواه برای رقیق کردن.
نمک: برای طعم.
پنیر یا کره: افزودن پنیر یا کره به دوغ می‌تواند طعم و بافت آن را تغییر دهد.
دوغ خیار:
ماست: ماست گاوی یا شتری.
آب: برای رقیق کردن.
نمک: برای طعم.
خیار: خیار رنده شده یا خرد شده که به دوغ اضافه می‌شود.
دوغ مخلوط:
ماست: به همراه آب برای رقیق کردن.
نمک: برای طعم.
میوه‌ها یا مواد افزودنی: ممکن است میوه‌های تازه یا رنده شده مثل هندوانه، توت فرنگی، آلو، زردآلو و یا مواد افزودنی دیگر اضافه شود.
دوغ اسفناج:
ماست: به همراه آب برای رقیق کردن.
نمک: برای طعم.
اسفناج: اسفناج رنده شده یا پودری که به دوغ اضافه می‌شود.
این ترکیبات ممکن است بسته به سلیقه شخصی یا منطقه مختلف، تغییر کنند. همچنین، برخی مردم ممکن است به دوغ ادویه‌هایی مانند زردچوبه یا ریحان اضافه کنند تا طعم آن را تغییر دهند.
دوغ گازدار یک نوع ویژه از دوغ است که دارای حباب یا گاز می‌باشد، مشابه نوشابه‌های گازدار، اما با امکانات سلامتی بیشتر به دلیل حضور مواد طبیعی مانند ماست و گاز طبیعی کربن دی اکسید است.
ترکیبات اصلی دوغ گازدار شامل ماست، آب، نمک و گاز کربن دی اکسید می‌باشد. این گاز دی اکسید کربن در دوغ اضافه می‌شود تا حباب‌هایی که در زمان تولید ایجاد می‌کنند، نوعی از جذابیت و لذت در مصرف دوغ به وجود آورند.
دوغ گازدار ممکن است با افزودن مواد طبیعی مانند عصاره میوه‌ها (مثلاً لیمو، توت فرنگی، آلو و...) یا حتی افزودنی‌های دیگر همچون ادویه‌ها یا شکر برای تغییر طعم و آروماتیک شدن آن، تنوع پیدا کرده باشد.
در برخی موارد، دوغ گازدار ممکن است به عنوان یک نوشیدنی سرد و مناسب برای مصرف در فصول گرم سال برای تازگی بخشیدن و افزایش انرژی مصرف شود. این نوع دوغ به عنوان یک گزینه جذاب و جدید در بازار نوشیدنی‌ها مورد توجه قرار گرفته است، به خصوص برای افرادی که علاقه‌مند به مصرف نوشیدنی‌های گازدار با سطح سلامتی بالاتر هستند.
تفاوت ترکیبات دوغ‌های گازدار و بدون گاز چیست؟
تفاوت ترکیبات دوغ‌های گازدار و بدون گاز چیست؟
تفاوت اصلی بین دوغ گازدار و دوغ بدون گاز در حضور یا عدم حضور گاز دی اکسید کربن است که برای ایجاد حباب و گاز در دوغ استفاده می‌شود.
تفاوت در ترکیبات:
دوغ گازدار:
گاز دی اکسید کربن: یکی از ترکیبات اصلی دوغ گازدار است که برای ایجاد حباب و فشار داخل مایع استفاده می‌شود. این گاز به مایع اضافه می‌شود تا حباب‌هایی در دوغ ایجاد کند که طعم و لذت بیشتری را برای مصرف کننده به ارمغان می‌آورد.
دوغ بدون گاز:
بدون گاز دی اکسید کربن: در دوغ بدون گاز، گاز دی اکسید کربن به عنوان یک ترکیب موجود نیست. این نوع دوغ به طور معمول شامل ماست، آب، نمک و ممکن است ترکیبات افزودنی مانند میوه‌ها یا ادویه‌ها برای تغییر طعم و بافت دوغ داشته باشد، اما بدون حضور گازی مانند دی اکسید کربن است.
تفاوت در ویژگی‌های ظاهری و مزه:
دوغ گازدار: دارای حباب‌های مشخصی است که به دلیل حضور گاز دی اکسید کربن در آن ایجاد می‌شود. طعم و لذت آن به دلیل حباب‌های موجود، ممکن است متفاوت و جذاب‌تر باشد.
دوغ بدون گاز: بدون حباب یا گاز است و طعم و مزه آن به دلیل عدم حضور گاز ممکن است کمی متفاوت باشد. این نوع دوغ به طور کلی معمولاً بافت مایعی‌تری دارد و بدون حضور حباب است.
ترکیبات موجود در هر نوع دوغ می‌تواند بر اساس سلیقه مردم و همچنین ترکیبات موجود در بازار محلی یا فرهنگی متفاوت باشد، اما حضور یا عدم حضور گاز دی اکسید کربن یکی از نقاط مهم تفاوت بین دو نوع دوغ است.
معرفی ترکیبات دوغ‌های حرارت دیده:
معرفی ترکیبات دوغ‌های حرارت دیده:
دوغ‌های حرارت دیده معمولاً از فرآیندی به نام پاستوریزاسیون عبور می‌کنند که به منظور کشتن باکتری‌های ضار و افزایش ماندگاری استفاده می‌شود. این نوع دوغ ممکن است ترکیبات مشابه دوغ‌های معمولی داشته باشد، اما به دلیل پاستوریزاسیون، برخی ترکیبات ممکن است متفاوت باشند.
برخی از ترکیبات دوغ‌های حرارت دیده شامل موارد زیر می‌شود:
ماست:
ممکن است از ماست گاوی یا شتری استفاده شود.
آب:
برای رقیق کردن ماست.
نمک:
برای طعم‌دهی.
افزودنی‌های ممکن:
برخی دوغ‌های حرارت دیده ممکن است مواد افزودنی داشته باشند، مانند پودر پروتئین، پودر آرد، ویتامین‌ها یا مواد دیگر برای افزودن ارزش‌های غذایی یا بهبود بافت و ماندگاری.
مواد حفظ کننده:
برخی از دوغ‌های حرارت دیده ممکن است مواد حفظ کننده مانند کنسرونیت، نیتراتها و یا مواد دیگری که به منظور حفظ ماندگاری استفاده می‌شوند، داشته باشند.
در دوغ‌های حرارت دیده، به دلیل پاستوریزاسیون، ممکن است ویتامین‌ها یا مواد غذایی دیگر که حساس به حرارت هستند، کاهش یابند. اما این نوع دوغ به دلیل فرآیند پاستوریزاسیون، بیشترین ماندگاری را دارد و بیشترین امنیت به لحاظ بهداشتی را به مصرف‌کننده ارائه می‌دهد.
نوشیدن دوغ برای بدن ما مفید است؟
دوغ به عنوان یک نوشیدنی سنتی در برخی فرهنگ‌ها به خصوص در منطقه خاورمیانه و آسیای میانه مصرف می‌شود و دارای فواید سلامتی زیادی است. برخی از مزایای مصرف دوغ عبارتند از:
پروبیوتیک‌ها و باکتری‌های خوب: دوغ حاوی پروبیوتیک‌ها مانند لاکتوباسیل و بیفیدوباکتریاست که به بهبود سلامت روده و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.
تقویت گوارش: پروبیوتیک‌های موجود در دوغ می‌توانند به تعادل باکتری‌های دستگاه گوارش کمک کرده و مشکلات مربوط به گوارش مانند یبوست را کاهش دهند.
امکان جذب مواد مغذی بهتر: پروبیوتیک‌ها می‌توانند کمک کنند تا بدن بهتر مواد مغذی موجود در غذاها را جذب کند.
سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی: دوغ حاوی ویتامین‌های گروه B و مواد معدنی مانند کلسیم، روی و فسفر است که برای سلامت استخوان‌ها و سایر عملکردهای بدن مفید هستند.
کاهش التهاب: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف پروبیوتیک‌ها مانند آن‌های موجود در دوغ می‌تواند به کاهش التهاب‌ها در بدن کمک کند.
همچنین، دوغ به عنوان یک نوشیدنی خنک و مقوی در فصل‌های گرم نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند موجب آرامش و تازگی بخشیدن به بدن شود. با این حال، برای بهره‌مندی کامل از فواید دوغ، بهتر است نسبت به انتخاب نسخه‌های کم چرب و با کمترین افزودنی‌ها و شکر مراقبت کرد. همچنین، افرادی که مشکلات گوارشی خاصی دارند، بهتر است قبل از مصرف دوغ با پزشک یا متخصص تغذیه‌ای مشورت کنند.
نتیجه‌گیری:
دوغ یک نوشیدنی سنتی و سالم است که با مزایای زیادی برای سلامتی بدن ما همراه است. حاوی پروبیوتیک‌ها و باکتری‌های خوبی است که به بهبود گوارش، تقویت سیستم ایمنی، و کمک به جذب مواد مغذی کمک می‌کنند. همچنین، سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی مفیدی مانند کلسیم و فسفر است. با این وجود، مهم است که دوغی که مصرف می‌کنید با کمترین افزودنی‌ها و شکر تهیه شده باشد و در صورت وجود مشکلات گوارشی یا سایر مشکلات بهداشتی، مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه داشته باشید. به عنوان یک نوشیدنی خنک و مقوی،
دوغ می‌تواند به تازگی و آرامش بدن کمک کند، به شرطی که به دقت انتخاب و مصرف شود.
محبت به تمام موجودات زنده شریف ترین ویژگی انسان است. رد کردن
دوغ به عنوان یک نوشیدنی سنتی در برخی فرهنگ‌ها به خصوص در منطقه خاورمیانه و آسیای میانه مصرف می‌شود و دارای فواید سلامتی زیادی است. برخی از مزایای مصرف دوغ عبارتند از:
